Orta Çağ ve Rönesans arasında delilik figürleri: Musée du Louvre'daki çılgın sergi

Onlar Orta Çağ ve Rönesans döneminin alışılmadık yıldızlarıydı; resimlerde, gündelik eşyalarda ve kitaplarda rastlanabilecek yıkıcı sanatçılardı... Musée du Louvre, 16 Ekim 2024 - 3 Şubat 2025 tarihleri arasında devam edecek yepyeni bir sergiyle sizi deli figürünü (yeniden) keşfetmeye davet ediyor.

Orta Çağ'dan Rönesans'a kadar deli, akıl hastası değildi: sarayı ve halkı eğlendirmek için yaratılmış bir karakterdi. Amacı halkı güldürmek ve "maskaralıklarla" dikkatlerini dağıtmak olan bir şovmen... Ama hepsi bu kadar değil! İster erotik, ister trajik, ister şiddet içeren, ister parodik ya da skatolojik olsun, deli aynı zamanda sanatını kurulu düzeni uyarmak, alay etmek, kınamak ya da devirmek için de kullanır. Deli, toplumun aşırılıklarını temsil ederek toplumun adab-ı muaşeret kurallarını çiğner.

Budala Figürleri sergisi, 13. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar 300 'den fazla olağanüstü eseri bir araya getiriyor. Resimler, gravürler, duvar halıları, tezhipli el yazmaları, heykeller, değerli ve gündelik nesneler aracılığıyla deli figürü tüm zenginliği ve karmaşıklığıyla gözler önüne seriliyor. Bu sergi ile Musée du Louvre bize Kuzey Avrupa sanatının geniş bir panoramasını sunuyor.

Deli, Orta Çağ'da, başlangıçtadin dünyasında ortaya çıkmıştır. Deli, Tanrı'yı reddeden, masallar ve atasözleri dünyasından gelen ve toplumun sınırlarında beliren bir karakterdir. Bu karakter birçok şekilde ortaya çıkabilir: aşka bulaştığında genç yaşlı kadın ve erkeklere bulaşır. Aşk tutkusu deliliğe dönüşür, erkeklerin kaybına neden olur, şehvete yol açar, sonra da ölüme... Deli adam yarım ölçü değildir.

Deli adam yavaş yavaş kraliyet sarayının demirbaşı haline geldi ve bugün hala tanıdık bir figür. Şenlikler sırasında bir dizi oyun ve akrobasi ilesoyluları eğlendirdi ve abartılı davranışları onu bilge hükümdarla karşı karşıya getirdi. Bu yıkıcı karakter gündelik nesnelerde de kendine yer buldu: satranç oyunlarında bir unsur, kart oyunlarında bir figür (bugün joker olarak bilinir) oldu...

Deliler saray duvarlarıyla sınırlı değildir: şehirlerde, parlak renkli kostümler içinde, eşek kulakları ya da horoz ibiği takarak şenliklerde ve karnavallarda bulunabilirler. Dans eder ve şarkı söyler, seyircilerle alay eder ve şüphe tohumları eker: kim, o mu yoksa onu izleyenler mi, gerçek aptallar? ?

Deliliğe yönelik bu 'övgü', aklın ön plana çıktığı ve felsefi düşünür figürünün önem kazandığı Aydınlanma Çağı'nda yavaş yavaş ortadan kalkmıştır. Düzensizliği ve anarşiyi simgeleyen marjinal figür geçmişe gömüldü.

Deli adam birkaç yüzyıl sonra, 19. yüzyılın başlarında yeniden ortaya çıktı.Romantik sanat, psikiyatrinin doğuşu ve sanatçıların bilinçdışı ve tuhaf olanla ilgili deneyleri karakteri yeniden hayata döndürdü. Ancak, deli artık bir halk eğlencesi değildi: o andan itibaren, dönüşümlü olarak korkutucu ve ürkütücü, işkence görmüş ve gizemli bir karakterdi.

Bu yeni sergi ile Musée du Louvre bizi 2024 sonbaharında keşfedilecek büyüleyici bir dünyaya sürüklüyor.