Την Τρίτη 22 Αυγούστου 1911, η Μόνα Λίζα εκλάπη από το Λούβρο κάτω από τη μύτη όλων. Τις πρώτες πρωινές ώρες, ο ζωγράφος Louis Béroud πήγε στο Salon Carré του Λούβρου μαζί με τον χαράκτη Frédéric Laguillermie. Οι δύο καλλιτέχνες, τακτικοί θαμώνες και οι δύο, σχεδίαζαν να σκιτσάρουν, ως συνήθως, έναν πίνακα που εκτίθεται στο μουσείο.
Η επιλογή τους ήταν η Μόνα Λίζα του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Αλλά όταν έφτασαν στο σημείο όπου συνήθως εκτίθεται ο ιταλικός πίνακας, οι δύο φίλοι έπρεπε να αντιμετωπίσουν τα γεγονότα: η Μόνα Λίζα είχε εξαφανιστεί! Ειδοποιημένοι οι φρουροί που ρωτήθηκαν υπέθεσαν αρχικά ότι το έργο είχε μετακινηθεί από τους επιμελητές και βρισκόταν στοεργαστήριο φωτογραφικής αναπαραγωγής Braun & Cie μέσα στο Λούβρο. Όμως ο πίνακας δεν βρίσκεται εκεί.
Η Sûreté Parisienne ειδοποιήθηκε και έφτασε στο σημείο νωρίς το απόγευμα. Σχεδόν 60 ντετέκτιβ, με επικεφαλής τον επικεφαλής επιθεωρητή Octave Hamard, ανέλαβαν να ερευνήσουν αυτή την απίστευτη εξαφάνιση. Τα δακτυλικά αποτυπώματα 257 υπαλλήλων του μουσείου ελήφθησαν προκειμένου να συγκριθούν με το δακτυλικό αποτύπωμα που βρέθηκε από τον Alphonse Bertillon, εγκληματολόγο και πατέρα του πρώτου εργαστηρίου εγκληματολογικής ταυτοποίησης, στο πλαίσιο και στο τζάμι του πίνακα που ανακαλύφθηκε στη μικρή σκάλα που οδηγεί στην Cour Visconti. Χωρίς αποτέλεσμα.
Ενώ η έρευνα καθυστέρησε, ηκοινή γνώμη άρχισε να παρασύρεται, ενοχοποιώντας με τη σειρά της την κακή διαχείριση του Λούβρου, την απροσεξία των φρουρών και την αδιαφορία των δημόσιων αρχών. Ο Théophile Homolle, ο διευθυντής του Λούβρου, αναγκάστηκε να παραιτηθεί, ενώ ο ανακριτής που είχε αναλάβει την υπόθεση, ο Joseph-Marie Drioux, έστρεψε την οργή του εναντίον όλων σε σημείο να υποπτευθεί τον Guillaume Apollinaire και να τον φυλακίσει στις φυλακές Santé από τις 7 έως τις 11 Σεπτεμβρίου.
Ο ποιητής είχε ήδη εμπλακεί στην κλοπή τριών φοινικικών αγαλματιδίων από το Μουσείο του Λούβρου το 1907 και το 1911 από τον προσωπικό του γραμματέα και φίλο Géry Pieret, ο οποίος στη συνέχεια πούλησε ένα στον Apollinaire και δύο στον Picasso. Ο Πικάσο, ο οποίος αργότερα ισχυρίστηκε ότι δεν γνώριζε τίποτα για την απατηλή προέλευση των αγαλματιδίων που ενέπνευσαν το Les Demoiselles d'Avignon, ήταν και ο ίδιος ύποπτος για συνενοχή στην κλοπή της Μόνα Λίζα πριν αθωωθεί, όπως και ο Απολλιναίρ.
Επί δύο χρόνια, ο γαλλικός και ο διεθνής Τύ πος ήταν γοητευμένος από την αστυνομική έρευνα και έκανε εικασίες για το κίνητρο της κλοπής. Η Société des Amis du Louvre προσέφερε αμοιβή 25.000 φράγκων σε όποιον μπορούσε να ανακτήσει το αριστούργημα. Το περιοδικό L'Illustration προσέφερε το διπλάσιο ποσό, 50.000 φράγκα, σε όποιον έφερνε τον διάσημο πίνακα πίσω στα γραφεία του. Μετά από 28 μήνες ερευνών, η Μόνα Λίζα δεν είχε ακόμη βρεθεί.
Ωστόσο, μετά την κατάσχεση, η Μόνα Λίζα βρίσκεται στο Παρίσι, κρυμμένη σε ένα διαμέρισμα στην οδό Hôpital Saint-Louis, στο εργατικό 10ο διαμέρισμα της πρωτεύουσας.
Στις 10 Δεκεμβρίου 1913, ο κλέφτης εμφανίστηκε στην Ιταλία: προσπάθησε να πουλήσει τον πίνακα σε έναν φλωρεντινό αντικέρ, τον Alfredo Geri, με το όνομα Leonardi, έναντι 500.000 λιρών. Ο Alfredo Geri και ο Giovanni Poggi, διευθυντής του Μουσείου Uffizi, ειδοποίησαν τους Καραμπινιέρους, οι οποίοι συνέλαβαν τον κλέφτη στο ξενοδοχείο του στη Φλωρεντία, επιβεβαιώνοντας ότι ο πίνακας ήταν πράγματι αυτός που αναζητούνταν σε όλο τον κόσμο εδώ και 2 χρόνια .
Ο κλέφτης, Vincenzo Peruggia, ήταν ένας Ιταλός υαλοποιός που εργαζόταν στο Λούβρο. Γνωρίζοντας άριστα τους χώρους, περίμενε να κλείσει το μουσείο το βράδυ της 21ης Αυγούστου 1911 για να κρύψει το αριστούργημα κάτω από τον λευκό του μανδύα. Ανακρινόμενος από την αστυνομία τις πρώτες ημέρες της έρευνας, κατέθεσε ένα άλλοθι που έγινε δεκτό από τους επιθεωρητές της Sûreté. Όσον αφορά τους λόγους της κλοπής του, ομολόγησε ότι έκλεψε τη Μόνα Λίζα από πατριωτισμό, προκειμένου να την επιστρέψει στην Ιταλία.
"Συχνά, όταν δούλευα στο Λούβρο, σταματούσα μπροστά στον πίνακα του Ντα Βίντσι και ντρεπόμουν να τον βλέπω έτσι σε μια ξένη χώρα. Η κλοπή του ήταν πολύ απλή. Το μόνο που έπρεπε να κάνω ήταν να επιλέξω την κατάλληλη στιγμή. Ένα πρωί, συνάντησα τους συναδέλφους μου διακοσμητές στο Λούβρο, αντάλλαξα μερικές κουβέντες μαζί τους και στη συνέχεια μπήκα στο σαλόνι όπου κρεμόταν ο πίνακας. Ήταν έρημο. Ο πίνακας μου χαμογελούσε. Σε μια στιγμή, τον είχα ξεκρεμάσει από τον τοίχο. Άφησα την κορνίζα κάτω στις σκάλες και έβαλα τον πίνακα κάτω από την ποδιά μου. Όλα έγιναν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Κανείς δεν με είδε, κανείς δεν με υποψιάστηκε", αναφέρει στην πρώτη του κατάθεση.
Διατήρησε αυτή τη γραμμή υπεράσπισης καθ' όλη τη διάρκεια της δίκης του, η οποία διεξήχθη στην Ιταλία, καθώς ο κατηγορούμενος δεν είχε εκδοθεί. Με την υποστήριξη πολλών Ιταλών, το δικαστήριο, γοητευμένο από τον πατριωτισμό του, τον καταδίκασε σε φυλάκιση μόλις ενός έτους και δεκαπέντε ημερών, ποινή που αργότερα μειώθηκε σε επτά μήνες. Μετά από μια επιτυχημένη περιοδεία στην Ιταλία, η Μόνα Λ ίζα επέστρεψε στο Μουσείο του Λούβρου στις 4 Ιανουαρίου 1914, όπου έκτοτε εκτίθεται υπό στενή φύλαξη.
Αν θέλετε να (ξανα)δείτε το μυστηριώδες χαμόγελο της Μόνα Λίζα, θα το βρείτε στη Salle des Etats, στον πρώτο όροφο τηςπτέρυγας Denon του Μουσείου του Λούβρου. Είναι επίσης μια ευκαιρία να ανακαλύψετε τις τρέχουσες εκθέσεις: Paris-Athens, Pharaoh of the Two Lands και En Scène!
Θέση
Μουσείο του Λούβρου
musée du louvre
75001 Paris 1
Πρόσβαση
Μετρό Palais Royal - Μουσείο του Λούβρου
