Εποχή για τις 17 Οκτωβρίου: Η σφαγή των Αλγερινών που ρίχτηκαν στον Σηκουάνα

Στις 17 Οκτωβρίου 1961, μια ειρηνική διαδήλωση που οργανώθηκε από το Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης υπέρ της ανεξαρτησίας της Αλγερίας καταπνίγηκε αιματηρά. Μέσα σε μια νύχτα, 30 έως 250 Αλγερινοί σκοτώθηκαν και πετάχτηκαν στον Σηκουάνα.

Την Τρίτη 17 Οκτωβρίου 1961, μια ειρηνική νυχτερινή διαδήλωση στο Παρίσι, που οργανώθηκε από το Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης υπέρ της ανεξαρτησίας της Αλγερίας, καταστάλθηκε σκληρά από την αστυνομία της ημέρας με εντολή του νομάρχη της αστυνομίας του Παρισιού, Μορίς Παπόν. Ανάλογα με τον ιστορικό, 30 έως 250 Αλγερινοί μετανάστες σκοτώθηκαν και ρίχτηκαν στον Σηκουάνα,

Οκτώβριος 1961. Επί πέντε μήνες, από τις συμφωνίες του Εβιάν τον Απρίλιο, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Εθνικού Μετώπου Απελευθέρωσης και της γαλλικής κυβέρνησης για τηνανεξαρτησία της Αλγερίας, γαλλικής αποικίας από το 1830, πήγαιναν καλά και έμοιαζαν να βρίσκονται στα πρόθυρα ολοκλήρωσης, με ορίζοντα την κατάπαυση του πυρός και την ίδρυση ανεξάρτητου αλγερινού κράτους.

Στο Παρίσι όμως το κλίμα ήταν δηλητηριώδες και οι συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας και των μεταναστών ήταν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Ο Maurice Papon, ο οποίος στο παρελθόν είχε διατελέσει νομάρχης της Κωνσταντινούπολης, όπου είχε δημιουργήσει τα επιχειρησιακά τμήματα προστασίας που ειδικεύονταν στα βασανιστήρια, διορίστηκε νομάρχης της αστυνομίας του Παρισιού τον Μάρτιο του 1958. Ήθελε να πολεμήσει τη γαλλική ομοσπονδία του Εθνικού Μετώπου Απελευθέρωσης ακόμη πιο σκληρά και βίαια και εισήγαγε στο Παρίσι τα βασανιστήρια που είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί στην Αλγερία.

Οι έρευνες και οι συλλήψεις στην αλγερινή κοινότητα του Παρισιού εντάθηκαν τον Αύγουστο του 1961. Σε απάντηση, το FLN οργάνωσε μια σειρά επιθέσεων που κόστισαν τη ζωή σε έντεκα Γάλλους αστυνομικούς. Η κλίμακα της βίας αυξήθηκε και από τις δύο πλευρές και ο Maurice Papon ανακοίνωσε ότι "για κάθε χτύπημα που δεχόταν", η αστυνομία διατάχθηκε να "δίνει δέκα σε αντάλλαγμα".

Στις 5 Οκτωβρίου 1961, μια νέα προσβολή ήρθε με την καθιέρωση απαγόρευσης κυκλοφορίας στο Παρίσι για τους "Γάλλους μουσουλμάνους από την Αλγερία", οι οποίοι διατάχθηκαν να μην εγκαταλείπουν τα σπίτια τους κάθε βράδυ μεταξύ 8.30 μ.μ. και 5.30 π.μ.. Η διαταγή έχει ως εξής: "Συνιστάται επειγόντως στους Αλγερινούς εργαζόμενους να αποφεύγουν να κυκλοφορούν τη νύχτα στους δρόμους του Παρισιού και των προαστίων του Παρισιού, ιδίως μεταξύ 8.30 μ.μ. και 5.30 π.μ.".

Αλλά το Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης δεν το είδε έτσι. Θεωρώντας δικαίως την απαγόρευση ρατσιστική, μεροληπτική και αυθαίρετη, το FLN κάλεσε τους Αλγερινούς μετανάστες άνδρες, γυναίκες και παιδιά να διαδηλώσουν ειρηνικά το βράδυ της 17ης Οκτωβρίου 1961 κατά της απαγόρευσης κυκλοφορίας που είχε επιβληθεί 10 ημέρες νωρίτερα και να απαιτήσουν την ανεξαρτησία της χώρας τους.

Περισσότεροι από 20.000 Αλγερινοί ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του FLN να διαδηλώσουν και αψήφησαν την απαγόρευση κυκλοφορίας. Η διαδήλωση, η οποία ήταν σιωπηλή και ειρηνική -το FLN είχε διατάξει τους διαδηλωτές να μην αντιδράσουν σε καμία πρόκληση- άρχισε στις οκτώ το βράδυ. Συγκεντρωμένοι σε δημόσιες πλατείες, οι διαδηλωτές φώναζαν τα συνθήματά τους: "Όχι στην απαγόρευση κυκλοφορίας"- "Διαπραγματευτείτε με την προσωρινή κυβέρνηση της Αλγερινής Δημοκρατίας"- "Ανεξαρτησία για την Αλγερία"- "Ζήτω το Απελευθερωτικό Μέτωπο".

Αλλά οι εντολές του Υπουργείου Εσωτερικών ήταν σαφείς: τέτοιες συγκεντρώσεις έπρεπε να αποτραπούν με κάθε κόστος. Και έτσι ξεκίνησε μια νύχτα φρίκης, η κορύφωση της αλγερινής επανάστασης στη Γαλλία - μια πραγματική σφαγή που διέπραξαν οι γαλλικές αρχές εναντίον των Αλγερινών διαδηλωτών.

Μέσα σε μια νύχτα, 11.538 από τους 22.000 διαδηλωτές συνελήφθησαν αυθαίρετα και μεταφέρθηκαν με παρισινά λεωφορεία που επιτάχθηκαν για την περίσταση σε διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης στο Παρίσι, μεταξύ των οποίων το Palais des Sports, το εκθεσιακό κέντρο Porte de Versailles, το στάδιο Pierre de Coubertin και το κέντρο ταυτοποίησης Vincennes, όπου ξυλοκοπήθηκαν, βασανίστηκαν και ανακρίθηκαν για αρκετές ημέρες από την αστυνομία. Ορισμένοι έχασαν τη ζωή τους.

Καθώς έβγαιναν από τους σταθμούς του μετρό, οι μετανάστες ξυλοκοπούνταν και προσβάλλονταν με ακραία βία- το κυνήγι ήταν σε εξέλιξη για άτομα με διαφορετικά πρόσωπα και οι ξυλοδαρμοί διαρκούσαν όλη τη νύχτα. Στους δρόμους και στους σταθμούς του μετρό, η αστυνομία επιτέθηκε σκόπιμα και σκότωσε δεκάδες διαδηλωτές και πέταξε τα πτώματά τους στον Σηκουάνα.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 18ης Οκτωβρίου 1961, οι εφημερίδες ανέφεραν μόνο 2 έως 3 νεκρούς σύμφωνα με την αστυνομία και 44 έως 64 τραυματίες. Αργότερα προέκυψε ότι πολλοί από τους δημοσιογράφους και φωτογράφους που ήταν παρόντες στη διαδήλωση το βράδυ του γεγονότος είχαν φιμωθεί από τη νομαρχία της αστυνομίας- μόνο η Libération και η L'Humanité τόλμησαν να καταγγείλουν τη σφαγή. Όμως, τις ημέρες που ακολούθησαν, δεκάδες πτώματα βρέθηκαν να επιπλέουν στον Σηκουάνα. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, μεταξύ 30 και 250 Αλγερινοί έχασαν τη ζωή τους εκείνη τη νύχτα.

Παρά την αγανάκτηση πολλών βουλευτών, συμπεριλαμβανομένων των Gaston Defferre και Eugène Claudius-Petit, οι οποίοι ζήτησαν γρήγορα τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής, ο Maurice Papon επανέλαβε την υποστήριξή του προς τη γαλλική αστυνομία, δηλώνοντας ότι είχε κάνει το καθήκον της.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Γαλλία παρέμεινε σιωπηλή σχετικά με αυτό το γεγονός σπάνιας βίας, το οποίο θεωρήθηκε από τους Βρετανούς ιστορικούς Jim House και Neil MacMaster ως η πιο βίαιη σύγχρονη κρατική καταστολή που εφαρμόστηκε ποτέ σε διαδήλωση δρόμου στη Δυτική Ευρώπη.

Μόλις το 2001 ο τότε δήμαρχος Bertrand Delanoë τοποθέτησε αναμνηστική πλάκα με την ένδειξη "Στη μνήμη των πολλών Αλγερινών που σκοτώθηκαν κατά την αιματηρή καταστολή της ειρηνικής διαδήλωσης της 17ης Οκτωβρίου 1961" στην Pont Saint-Michel, σε απόσταση αναπνοής από τη Νομαρχία της Αστυνομίας από όπου τόσοι πολλοί Αλγερινοί ρίχτηκαν στον Σηκουάνα.

Το 2012, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ αναγνώρισε για πρώτη φορά τη συμμετοχή της Γαλλίας στη σφαγή, λέγοντας με μισή καρδιά: "Στις 17 Οκτωβρίου 1961, Αλγερινοί που διαδήλωναν για το δικαίωμα στην ανεξαρτησία σκοτώθηκαν σε μια αιματηρή καταστολή. Η Δημοκρατία αναγνωρίζει αυτά τα γεγονότα με σαφήνεια. Πενήντα ένα χρόνια μετά την τραγωδία αυτή, αποτίω φόρο τιμής στη μνήμη των θυμάτων.

Για να μάθετε περισσότερα, κάντε κλικ εδώ: