W czwartek 21 sierpnia 1941 r., gdy Paryż był okupowany przez wojska niemieckie od ponad roku , Ruch Oporu przeprowadził swój pierwszy śmiertelny atak na najeźdźców na stacji metra Barbès-Rochechouart.
Od czasuniemieckiej inwazji na ZwiązekRadziecki w czerwcu 1941 roku, komunistom we Francji nakazanoprzyłączenie się do ruchu oporu i wzięcie udziału w walce z nazistami poprzez przeprowadzanie indywidualnych ataków na niemieckich oficerów. Celem było zmuszenie Rzeszy do zatrzymania swoich wojsk we Francji, aby nie zostały wysłane na front wschodni, pomagając tym samym ZSRR.
Pomimo oporu i wahań niektórych członków partii, około dwudziestu młodych komunistów trenowało w lesie Lardy latem 1941 roku i utworzyło Bataliony Młodzieży pod dowództwemAlberta Ouzouliasa i Pierre'a Georgesa, 22-letniego działacza komunistycznego i przyszłego pułkownika Fabiena.
Aresztowanie przez Niemców 13 sierpnia 1941 r. kilku młodych bojowników - w tym Samuela Tyszelmana, bliskiego przyjaciela Pierre'a Georgesa - podczas demonstracji w Strasburgu Saint-Denis i ich egzekucja 19 sierpnia, skłoniły Bataliony Młodzieży do podjęcia działań odwetowych. Data 21 sierpnia została wybrana jako odniesienie dooperacji Barbarossa, która zapoczątkowała inwazję Wehrmachtu na Związek Radziecki dokładnie dwa miesiące wcześniej.
Ze względu na wyraźną krzywiznę peronu, która oferowała wiele martwych punktów i łatwą drogę ucieczki, stacja metra Barbès-Rochechouart została wybrana przez Pierre'a Georgesa jako miejsce ataku na wroga. Młodzi komuniści szybko odrzucili pomysł, aby po prostu zepchnąć niemieckiego żołnierza na tory, gdy pociąg metra wjeżdżał na stację, tak aby wojska okupacyjne zrozumiały, że ich działanie było celowe, a nie przypadkowe.
W dniu 21 sierpnia 1941 r. Pierre Georges spotkał się na stacji Barbès-Rochechouart ze swoimi towarzyszami Gilbertem Brustleinem, który został wysłany, aby pomóc mu w ucieczce, oraz Robertem Gueusquinem i Fernandem Zalkinowem, którym powierzono zadanie obserwacji i raportowania. Kilka minut później pułkownik Fabien dwukrotnie postrzelił żołnierza Kriegsmarine, Alfonsa Mosera, którego mundur przypominał mu wysokiego rangą oficera. Następnie uciekł w towarzystwie swoich towarzyszy broni, podczas gdy Alfons Moser zmarł z powodu krwotoku wewnętrznego.
Gilbert Brustlein opisuje tę scenę w swojej książce w następujący sposób. "Niemiec w granatowym mundurze zszedł po schodach na nabrzeże obok nas. "Widzisz, on zapłaci", szepcze do mnie Fabien. Kontroler biletów zamyka bramkę wejściową, gdy pociąg wjeżdża na stację. Zatrzymuje się i pierwszy wagon staje przed nami. Drzwi się otwierają. Niemiec wchodzi do przedziału, więc Fabien pędzi za nim i wyciąga swój 6.35. Dwa strzały: bang, bang! Jestem obok Fabiena, wyciągam broń, żeby go chronić. Niemiec próbuje odwrócić się w moją stronę, zatacza się i upada. Fabien odwraca się i biegnie w kierunku schodów wyjściowych. Podążam za nim, wciąż trzymając mój 7.65 skierowany do przodu, aby odeprzeć wszelkie próby przechwycenia go. Ale na platformie nie było żadnej reakcji, a on schował broń do kieszeni [...] Zbliżając się do szczytu schodów, Fabien krzyknął: "Zatrzymać go". [...] Wtedy, widząc moją wycelowaną broń, odważny mężczyzna próbował wspiąć się na balustradę, aby mnie opasać. [Uniknąłem go i rzuciłem się w stronę dużych wahadłowych drzwi, przez które uciekł Fabien. [...] Znalazłem go; czekał na mnie w dużej sali na bulwarze Barbès. [Przeszliśmy przez bulwar i skręciliśmy w rue Bervic [...], po czym zaczęliśmy biec w kierunku Square Willette. Nikt nas nie gonił, ale Fabien zwiększył tempo i wyprzedził mnie o kilka metrów [...] Wykrzyknął: "Titi została pomszczona".
Po tym ataku, który zapoczątkował bezpośrednie ataki ruchu oporu przeciwko siłom okupacyjnym, władze niemieckie i reżim Vichy podjęły natychmiastowe działania represyjne; był to początek polityki zakładników. W dniu 23 sierpnia Vichy utworzyło nowy sąd, Sections Spéciales, do ponownego sądzenia osób skazanych za drobne przestępstwa. Następnego dnia trzech więźniów, uwięzionych za dystrybucję ulotek komunistycznych, zostało fałszywie oskarżonych o terroryzm i zgilotynowanych na dziedzińcu więzienia La Santé, a we wrześniu 1941 r. trzech innych komunistów.
Aresztowani w październiku 1941 r. i przesłuchiwani przez niemiecką i francuską policję, członkowie grupy Gilberta Brustleina podali nazwisko Brustleina jakosprawcy ataku, ale ten uciekł. Dopiero 30 listopada 1942 r., kiedypułkownik Fabien został aresztowany podczas rutynowej kontroli na stacji metra République, nazwisko prawdziwego zamachowca stało się znane władzom.
Podczas przesłuchania Pierre Georges przyznał się francuskiej policji, mówiąc: "Dzień po egzekucji Gautherau (sic) przez niemieckie władze, z własnej inicjatywy przeprowadziłem atak na niemieckiego kadeta marynarki wojennej. To ja strzelałem. Towarzyszył mi Brustlein. Miało to miejsce na stacji metra Barbès-Rochechouart 21 sierpnia 1941 roku.
Osadzony w więzieniu Fresnes, a następnie w forcie Romainville w oczekiwaniu na deportację, pułkownik Fabien zdołał uciec w maju 1943 r. i kontynuował walkę z najeźdźcami aż do śmierci 27 grudnia 1944 r. w Habsheim w Alzacji w wyniku wybuchu miny.
Miejsce
Barbès
2 Boulevard Marguerite de Rochechouart
75018 Paris 18
Więcej informacji
Ikonografia: U góry: © Archives départementales de Seine-et-Marne, SC51235/23 Zdjęcie nr 1: Raport z ataku, Archives de la Préfecture de Police de Paris
