Od 19 do 25 sierpnia 1944 r. Paryż, który był okupowany przez wojska niemieckie przez 4 lata, został wyzwolony dzięki wspólnej akcji ruchu oporu, francuskich sił wewnętrznych, 2. dywizji pancernej generała Leclerca i wojsk alianckich wysłanych przez generała Eisenhowera.
W sobotę 25 sierpnia 1944 r., o godzinie 16:00, Charles de Gaulle triumfalnie przybył do stolicy, wyzwolonej od niemieckich okupantów, ale zniszczonej przez liczne starcia, które miały miejsce w poprzednich dniach. Był to wielki powrót generała do miasta, które opuścił cztery lata wcześniej i które postrzegał jako symbol narodowej rekonkwisty.
Przyjeżdżając samochodem z Chartres na Gare Montparnasse, Charles de Gaulle otrzymał od generała Leclerca rozkazy zawieszenia broni potwierdzające kapitulację Niemców, podpisane godzinę wcześniej przez niemieckiego generała Dietricha von Choltitza, dowódcę 84 Korpusu Armijnego, i pułkownika Henri Rol-Tanguy, regionalnego dowódcę Francs-tireurs et partisans of the Forces Françaises de l'Intérieur.
Po zatrzymaniu się w Ministerstwie Wojny, z którego wyszedł w nocy 10 czerwca 1940 r., oraz w Préfecture de Police, Charles de Gaulle udał się doHôtel de Ville, gdzie spotkał się z Paryskim Komitetem Wyzwolenia, Narodowym Komitetem Oporu i oddziałami żołnierzy. Georges Bidault, przewodniczący CNR, poprosił generała o ogłoszenie przywrócenia Republiki Francuskiej.
Argumentując, że nigdy nie przestała istnieć, wielki Charles zaimprowizował jedno ze swoich najsilniejszych i najsłynniejszych przemówień około godziny 19:00 na placu przed Hôtel de Ville, przed rozradowanym tłumem paryżan.
* * *
"Dlaczego chcesz, abyśmy ukrywali emocje, które ogarniają nas wszystkich, mężczyzn i kobiety, którzy są tutaj, w domu, w Paryżu, stojąc, aby się wyzwolić i którzy wiedzieli, jak to zrobić własnymi rękami. Nie! Nie będziemy ukrywać tego głębokiego i świętego uczucia. Są tam minuty, które przewyższają każde z naszych marnych żyć.
Paryż! Paryż oburzony! Paryż złamany! Paryż zamęczony! Ale Paryż wyzwolony! Wyzwolony przez siebie, wyzwolony przez swój lud z pomocą armii Francji, ze wsparciem i pomocą całej Francji, Francji, która walczy, jedynej Francji, prawdziwej Francji, wiecznej Francji.
A więc! Ponieważ wróg, który trzymał Paryż, poddał się w nasze ręce, Francja wraca do domu, do Paryża. Wraca zakrwawiona, ale zdecydowana. Wraca, oświecona ogromną lekcją, ale bardziej niż kiedykolwiek pewna swoich obowiązków i praw. Najpierw powiem o jej obowiązkach, a podsumuję je wszystkie, mówiąc, że na razie są to obowiązki wojny. Wróg słabnie, ale nie został jeszcze pokonany. Pozostaje na naszej ziemi. Nie wystarczy nam nawet, z pomocą naszych drogich i godnych podziwu sojuszników, wypędzić go z naszej ziemi, abyśmy byli zadowoleni po tym, co się stało. Chcemy wkroczyć na jego terytorium tak, jak powinniśmy, jako zwycięzcy.
To dlatego francuska awangarda wkroczyła do Paryża z ogniem armatnim. To dlatego wielka armia francuska z Włoch wylądowała w Midi i szybko posuwa się w górę doliny Rodanu. To dlatego nasze dzielne i ukochane siły wewnętrzne zamierzają uzbroić się w nowoczesną broń. To dla tej zemsty, tej zemsty i tej sprawiedliwości będziemy walczyć do ostatniego dnia, do dnia całkowitego i pełnego zwycięstwa.
Wszyscy ludzie tutaj i wszyscy ci, którzy słyszą nas we Francji, wiedzą, że ten wojenny obowiązek wymaga narodowej jedności. My, którzy przeżyliśmy najwspanialsze godziny w naszej historii, nie pragniemy niczego więcej, jak tylko okazać się godnymi Francji aż do samego końca. Niech żyje Francja!
* * *
Tymi słowami, które przeszły do historii, Charles de Gaulle świętował wyzwolenie Paryża, ostateczny akt ruchu oporu, który powstał po jego apelu z Londynu 18 czerwca 1940 r. w odpowiedzi na decyzję o zawieszeniu broni podjętą przez Pétaina i jego nowy rząd Vichy. Wzywając donarodowej jedności politycznej z olśniewającą werwą, generał de Gaulle starał się również ugruntować swoją legitymację jako przywódcy tej nowej, wyzwolonej i zwycięskiej Francji.
Jego improwizowane przemówienie zostało wyemitowane w radiu tego samego wieczoru, podczas gdy generał udał się do Ministerstwa Wojny, gdzie objął stanowisko szefa tymczasowego rządu Republiki Francuskiej.
Aby uczcić wyzwolenie Paryża w wielkim stylu, 25 sierpnia 2021 r. o godz. 17:30 na dziedzińcu Hôtel de Ville odbędzie się odczyt w hołdzie. Alternatywnie, dlaczego nie skorzystać z Dni Dziedzictwa 2021, aby odwiedzić Hôtel de Ville ? Paryska instytucja otworzy swoje podwoje 18 i 19 września.
Miejsce
Ratusz w 4ᵉ dzielnicy Paryża
2 Place Baudoyer
75004 Paris 4
Więcej informacji
Zdjęcie: Musée Carnavalet
