Wist je dat? Hector Guimard, de beroemdeArt Nouveau architect, ontwierp de ingangen van de Parijse metro aan het begin van de 20e eeuw. Zijn bijdrage valt op door het gebruik van eenvoudige, in massa geproduceerde materialen, zoals gietijzer voor de structuur, steen voor de basis, geëmailleerde lava voor de panelen en glas voor de daken. Bovendien brak de inspiratie van de natuur in zijn ontwerpen met de Haussmann-traditie van die tijd.
Deze Porte Dauphine kiosk is een van de tien kiosken die in de jaren 1900 werden gebouwd op lijnen 1 en 2 van de Parijse metro. Hij wordt gekenmerkt door zijn ronde vorm en omgekeerde glazen dak met dubbele helling, ondersteund door drie pilaren. De gesloten versies aan de zijkanten zijn ook gemaakt van geëmailleerde lavapanelen.
Hector Guimard was een voormalig student en leraar aan de École nationale des arts décoratifs. In 1899 organiseerde de Compagnie du Métropolitain Parisien een wedstrijd om de ingangen van de metro te ontwerpen, waaraan Hector Guimard niet meedeed. Het bedrijf was echter teleurgesteld over de resultaten en vroeg hem de ingangen van de Parijse metro te ontwerpen. Hector Guimard ontwierp verschillende paviljoenen voor de metro-ingangen, waaronder die op de Place de la Bastille en de Place de l'Étoile, evenals omlijstingen en aediculae van twee types: A (op een trechter met vierkante bodem) of B (op een trechter met ronde bodem).
De aediculae van het type B worden vooral gekenmerkt door de geëmailleerde lavapanelen die hun omhulsel vormen. Model B is het meest bekend, met een ronde vorm en een glazen dak met dubbele helling dat wordt ondersteund door drie pilaren. Het algemene uiterlijk van deze aedicula, in het bijzonder het glazen dak, leverde hem de bijnaam 'libelle' op. Hector Guimard ontwierp ook de originele ingangen voor de stations Étoile en Bastille, kleine paviljoenen met geëmailleerde lavapanelen omlijst door gietijzeren staanders.
Het ontwerp van de aedicula was destijds controversieel omdat sommige critici het te extravagant en onpraktisch vonden. Guimard slaagde er echter in om de autoriteiten te overtuigen van het nut van zijn ontwerp door het belang van schoonheid in openbare ruimtes te benadrukken.
Model B op het station Porte Dauphine is het enige voorbeeld dat vandaag de dag nog bestaat. Het is gerestaureerd en staat sinds oktober 1999 op de monumentenlijst ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Parijse metro. De RATP heeft ook een model B kiosk, maar met open zijkanten, herbouwd in het Châtelet station (lijn 1) op de Place Sainte-Opportune. Een soortgelijk model bestond al in het station Gare de Lyon.
In totaal werden er 167 Guimard-ingangen geïnstalleerd in die tijd, verdeeld in twee categorieën: 104 met ronde of vierkante bodems, portieken en balustrades met wapenschilden, en 47 met cartouches. Hoewel aediculae met markiezen verondersteld werden het meest voor te komen, waren open omlijstingen in feite het meest wijdverspreid en waren aediculae uiteindelijk de uitzondering.
In 1902 ontstond er een financieel meningsverschil tussen Hector Guimard en het CMP. De architect had kosten gemaakt voor het maken van gietijzeren modellen, die volgens de CMP in de erelonen waren inbegrepen. Guimard eiste terugbetaling en er was ook onenigheid over het artistieke eigendom. Uiteindelijk werd in mei 1903 een schikking getroffen, met een vergoeding in ruil voor het opgeven van het auteursrecht.
Tussen 1920 en 1960 werd de helft van de Guimard aediculae en omringende gebouwen ontmanteld. Er zijn er nog 88 over in de stad, waaronder drie luifels in de stations Porte Dauphine en Abbesses (type A die een koepel vormt) en de herbouwde luifel in Châtelet, evenals 60 kandelaaromrandingen en 25 cartoucheomrandingen. Zesentachtig hiervan zijn beschermd en opgenomen in de aanvullende inventaris van historische monumenten. Sommige stationsingangen, zoals Franklin-Roosevelt aan de kant van de Avenue Montaigne, zijn gerenoveerd in een meer ingetogen Art Deco stijl, met Dervaux lantaarnpalen ontworpen in 1920 door Adolphe Dervaux (1871-1945) en Val d'Osne lantaarnpalen.
De metro-ingangen vanHector Guimard zijn unieke voorbeelden van Art Nouveau-architectuur uit het begin van de 20e eeuw. Zijn werk brak met de Haussmanniaanse traditie van die tijd door inspiratie te halen uit de natuur en eenvoudige materialen te gebruiken. Vandaag de dag zijn zijn creaties juweeltjes voor liefhebbers van geschiedenis en architectuur en vormen ze een integraal onderdeel van de geschiedenis van de Parijse metro.
Plaats
Porte Dauphine
Porte Dauphine
75116 Paris 16
prijzen
Vrij
Aanbevolen leeftijd
Voor iedereen
