Arts et Métiers wordt beschouwd als een van de mooiste stations van de Parijse metro en ziet elke dag duizenden passagiers passeren. Misschien is het je nu nog niet opgevallen, maar heb je je ooit afgevraagd waarom het er zo uitziet? Hoe dan ook, als je het station op lijn 11 passeert, is het bijzondere ontwerp verrassend. Waarom ziet dit station eruit als een onderzeeër? Wat is het verhaal achter deze radicale transformatie?
Vóór 1994 leek Arts et Métiers op veel andere Parijse stations, met zijn typische witte tegels. Dat veranderde allemaal in oktober van dat jaar, toen het werd gerenoveerd om een belangrijke gebeurtenis te vieren: het tweehonderdjarig bestaan van het Conservatoire national des Arts et Métiers. Deze radicale verandering was niet alleen bedoeld om het jubileum te vieren, maar ook om mensen op doorreis een unieke ervaring te bieden. Het Conservatoire National des Arts et Métiers was oorspronkelijk bedoeld om technici en ingenieurs op te leiden door middel van demonstraties met wetenschappelijke en technische voorwerpen. Vandaag de dag herbergt het het Musée des Arts et Métiers, dat zich bezighoudt met belangrijke technische en technologische innovaties.
De relatie tussen kunst en de metro is niet nieuw. Het begon met Hector Guimard, een architect die in 1900 de opdracht kreeg van de Compagnie du Chemin de Fer Métropolitain (CMP), de voorloper van de RATP, om 167 bouwwerken te maken, waaronder de beroemde aediculae bij de ingangen van de Parijse metro, symbolen van de Art Nouveau. Dit initiatief was een uiting van durf en moderniteit, vergelijkbaar met het inschakelen van een bekende architect van nu. Hoewel deze artistieke fusie in de naoorlogse periode afnam, zagen we in de jaren 1970 een opleving met de oprichting van culturele en artistieke stations. Het station Louvre-Rivoli toonde bijvoorbeeld afgietsels van sculpturen uit het museum uit 1968, terwijl Arts et Métiers zich liet inspireren door de Nautilus van Jules Verne. Deze synergie tussen kunst en openbaar vervoer is niet uniek voor Parijs: soortgelijke projecten bestaan in Wenen, Napels en Stockholm, waar kunst permanent in de metro wordt geïntegreerd, wat een wereldwijde traditie van artistieke opdrachten in het openbaar vervoer illustreert.
De samenwerking tussen het Musée des Arts et Métiers en de RATP heeft geleid tot dit gedurfde project. Het station is omgetoverd tot een ruimte die doet denken aan de wereld van Jules Verne's beroemde onderzeeër Nautilus, nu een symbool van technische vooruitgang. De Belgische striptekenaar en scenograaf François Schuiten was, in samenwerking met de Franse scenarist Benoît Peeters, het creatieve brein achter het project. François Schuiten, een grote naam in de Belgische stripwereld, is een van de auteurs van de serie Les Cités Obscures, waarin denkbeeldige steden met duizelingwekkende, retro-futuristische architectuur worden verkend. Zijn werk voor Arts et Métiers ligt in het verlengde van deze esthetiek, waarin de metro een poort wordt naar een parallelle wereld.
Hun inspiratie haalden ze uit de fantastische verhalen van Jules Verne, waaronder"Twintigduizend mijlen onder zee" en"Het mysterieuze eiland". Het station is nu bedekt met geklonken koperen platen, wat een fascinerende retro-futuristische sfeer creëert. De afwezigheid van reclame en de minutieuze details, zoals de tandwielen en mechanismen die in de gewelven zijn geïntegreerd, versterken deze unieke sfeer.
Binnen zijn er koperen patrijspoorten waardoor je modellen kunt bewonderen die historische uitvindingen voorstellen, als eerbetoon aan het Conservatorium. Deze miniatuurexposities bieden een fascinerend inzicht in de wetenschappelijke en technische vooruitgang die door het museum wordt gevierd.
De namen van het station zijn versierd met goud, net als de bouten waarmee het koper is bevestigd en de omtrekken van de patrijspoorten langs de 'tunnel'. Boven sieren imposante tandwielen het plafond en de klassieke stoelen hebben het kenmerk dat ze van hout zijn.
François Schuiten heeft zijn unieke talent ook aan andere projecten uitgeleend, zoals het station Hallepoort in Brussel en het Jules Verne-huis in Amiens. Zijn passie voor architectuur, geschiedenis en sciencefiction straalt door in elk van zijn werken.
Net als verschillende andere Parijse metrostations werd Arts et Métiers gesloten tijdens de bezetting tussen 1939 en 1944. Maar er doen geruchten de ronde dat het discreet werd gebruikt door het verzet om berichten en apparatuur te vervoeren. Het station lag in de buurt van het Conservatoire des Arts et Métiers, waar wetenschappers en ingenieurs waren gehuisvest en het werd gebruikt als ontmoetingsplaats door bepaalde verzetsstrijders die banden hadden met de academische en industriële wereld.
Vandaag wordt de verbinding tussen de lijnen 3 en 11 gemarkeerd door een lange gang en verschillende trappen. Maar in de jaren 1960 werd er een roltrap geïnstalleerd om de toegang tussen de twee niveaus te vergemakkelijken. Deze roltrap werd te omslachtig en inefficiënt bevonden vanwege de beperkte breedte van het station en werd in de jaren 1980 afgebroken om plaats te maken voor de trappen die we vandaag de dag zien. Een vergeten detail dat getuigt van de vele transformaties die de metro in de loop der tijd heeft ondergaan.
Het metrostation Arts et Métiers onthult een uniek gezicht in het Parijse vervoer. Het is een ongewone reis door de geschiedenis, creativiteit en menselijk vernuft. Een station waar het verleden de toekomst ontmoet, waar kunst de dagelijkse trein ontmoet. Voor geschiedenisfanaten, sciencefictionfans en mensen met een voorliefde voor het ongewone, biedt het station Arts et Métiers een reis naar een andere wereld, 20.000 mijlen onder de zee in het hart van Parijs.
Referenties :
Plaats
Kunst en Metiers station
51 Rue de Turbigo
75003 Paris 3
