Op zondag 4 september 1870 riep Léon Gambetta, toen lid van de regering van Nationale Defensie, de Derde Republiek uit op de Place de l'Hôtel de Ville, als reactie op de val van het Tweede Keizerrijk na de nederlaag bij Sedan en de gevangenneming van Napoleon III, en op de groeiende aandrang van het Parijse volk en de Republikeinen.
Twee dagen eerder, op 2 september 1870, was de slag bij Sedan uitgelopen op een ramp voor de Franse legers onder bevel van maarschalk de Mac Mahon, die capituleerden voor de Pruisische legers. Vanuit het paleis van de Tuilerieën stuurde Napoleon III vanuit Sedan een telegram naar zijn vrouw, keizerin Eugénie, waarin hij aankondigde: "Het leger is verslagen en gevangen, en ikzelf ben een gevangene.
Toen generaal Cousin de Montauban, hoofd van het Ministerie van Oorlog, het nieuws vernam, riep hij in de nacht van 3 op 4 september 1870 de afgevaardigden van het Corps législatif bijeen om te beslissen welke actie ondernomen moest worden; de afgevaardigden wilden het regentschap van het keizerrijk niet aan de keizerin toevertrouwen. De afgevaardigden wilden het regentschap van het keizerrijk niet toevertrouwen aan de keizerin. Groepen arbeiders die op de hoogte waren gebracht van de vergadering op de top, drongen het Bourbonpaleis, de zetel van deNationale Vergadering, binnen en namen deel aan het debat, terwijl de menigte buiten aanzwol.
Terwijl een volksraadpleging een paar maanden eerder de liberale oriëntatie van het rijk en de rol van Napoleon III had bevestigd met 7.336.000 ja-stemmen tegen 1.560.000 nee-stemmen, onderscheidde Parijs zich van de provincies door een republikeinse meerderheid voor een verandering van regime.
De Parijzenaars drongen het Paleis binnen en eisten dat de afgevaardigdende Republiek zouden oprichten. Geconfronteerd met devolksopstand stelde een groep republikeinse afgevaardigden, waaronder de 4 Jules van de toekomstige "Republiek van de Jules", Jules Favre, Jules Grévy, Jules Simon, Jules Ferry, maar ook Adolphe Crémieux en vooral Léon Gambetta, voor om de republiek uit te roepen in het Hôtel de Ville, net als ten tijde van de Revoluties van 1789 en 1848.
Op 4 september 1870 werd op de Place de l'Hôtel de Ville door Léon Gambetta in naam van het volk de Derde Republiek uitgeroepen: "Het volk heeft de aarzelende Kamer teruggeslagen. Om het Vaderland in gevaar te redden, hebben ze om de Republiek gevraagd: die is uitgeroepen en deze revolutie wordt uitgevoerd in naam van het recht en het publieke heil. Burgers, waak over de stad die u is toevertrouwd; morgen zult u deel uitmaken van het leger van de wrekers van het Vaderland."
De jubelende menigte was getuige van de gebeurtenis die deed denken aan Lamartines proclamatie van de Tweede Republiek op 24 februari 1848. Het was een ietwat surrealistische situatie, die haaks stond op de militaire situatie van het land, de politieke belangen en deopmars van de Pruisische troepen door het land.
Dus, om het volk gerust te stellen tegenover dePruisische invasie, kwam Jules Ferry op het idee om een voorlopige regering te vormen , de facto en niet de jure samengesteld uit republikeinse afgevaardigden uit Parijs, terwijl de keizerin haar koffers pakte voor Engeland.
Onder het voorzitterschap van de conservatieve generaal en militaire gouverneur van de hoofdstad, Louis Trochu, bestond deze regering van Nationale Defensie, gekozen door de Parijzenaars, uit Jules Favre, Léon Gambetta, Emmanuel Arago, Adolphe Crémieux, Henri Rochefort, Ernest Picard, Alexandre Glais-Bizoin, Jules Simon, Louis-Antoine Garnier-Pagès, Jules Ferry en Eugène Pelletan.
De vastberadenheid van de regering van Nationale Defensie was duidelijk: de oorlog moest doorgaan. Maar de situatie verslechterde snel. Op 19 september 1870 werd de hoofdstad omsingeld door vijandelijke troepen; het beleg van Parijs was nog maar net begonnen.
Ondanks de verkiezing op 8 februari 1871 van een Nationale Vergadering die gedomineerd werd door conservatieven, monarchisten en Bonapartisten, wat de vestiging van een republikeins regime vertraagde, en ondanks de bloedige onderdrukking in mei 1871 van de Commune van Parijs, die was begonnen als reactie op de ondertekening van een wapenstilstand met Bismarck, Pogingen om de monarchie te herstellen mislukten en de Derde Republiek duurde tot 10 juli 1940 en was daarmee het langste republikeinse regime in de Franse geschiedenis.
DeNationale Assemblee opent zelden haar deuren voor het grote publiek, met uitzondering van de Open Monumentendagen. Dit jaar is het weer zover, met een uitzonderlijke opening op 18 en 19 september. Neem een kijkje achter de schermen van de werking van de regering en het nationale erfgoed dat bewaard wordt in dit belangrijke centrum van de Franse politiek.
Plaats
Place de l'Hôtel de Ville
Place de l'Hôtel de Ville
75004 Paris 4
Meer informatie
Iconografie: Kop: Députés de la Seine. Leden van de Nationale Defensie, 4 september 1870, Musée Carnavalet Het Palais du Corps législatif na de vergadering van 4 september, Guiaud & Didier, Musée Carnavalet Het Hôtel de Ville op 4 september, anoniem, Musée Carnavalet Leden van de regering van Nationale Defensie, anoniem, Musée Carnavalet Het afscheid van keizerin Eugénie, bij haar vertrek uit de Tuilerieën, anoniem, Musée Carnavalet
