Στα μέσα του καλοκαιριού του 1465, μια πραγματική επανάσταση φώτισε τη ζωή των Παριζιάνων. Στις 4 Ιουλίου του ίδιου έτους, ψηφίστηκε διάταγμα που απαιτούσε την τοποθέτηση φαναριών στους δρόμους του Παρισιού. Απλά κεριά, τοποθετημένα σε ταπεινά φανάρια, άρχισαν να φωτίζουν τους σκοτεινούς και επικίνδυνους δρόμους της γαλλικής πρωτεύουσας.
Είναι ενδιαφέρον να συνειδητοποιήσει κανείς πόσο πολύ αυτό το μέτρο, αν και υποτυπώδες για τα σημερινά δεδομένα, άλλαξε τη ζωή των Παριζιάνων. Προηγουμένως, το σούρουπο καθιστούσε την πόλη σιωπηλή και μάλιστα επικίνδυνη, με τους δρόμους να είναι γεμάτοι κλέφτες. Τα λόγια του Boileau στην έκτη σάτιρά του απεικονίζουν τέλεια την κατάσταση της εποχής:
"Το πιο καταστροφικό και λιγότερο πολυσύχναστο δάσος είναι, στην τιμή του Παρισιού, ένας τόπος ασφάλειας. Αλίμονο σ' αυτόν που μια απρόβλεπτη υπόθεση δεσμεύει λίγο αργότερα στη στροφή ενός δρόμου".
Η έλευση των φαναριών τα άλλαξε όλα αυτά, κάνοντας την παρισινή νύχτα μια ασφαλέστερη, λιγότερο τρομακτική εμπειρία. Ήταν μια περίοδος σημαντικών αλλαγών για την πόλη, παρά την αντίσταση και τις δυσκολίες που συναντήθηκαν στην εφαρμογή των νέων κανονισμών.
Το Χρονικό του Λουδοβίκου XI αναφέρει: "Την Τετάρτη 4 Ιουλίου, δημοσιεύτηκε και δημοσιοποιήθηκε στα σταυροδρόμια του Παρισιού ότι κάθε ξενοδοχείο της πόλης έπρεπε να έχει ένα φανάρι και ένα αναμμένο κερί στο παράθυρο κατά τη διάρκεια της νύχτας και ότι κάθε νοικοκυριό που είχε σκύλο έπρεπε να τον κλειδώσει στο σπίτι του επί ποινή προστίμου. Ωστόσο, παρά τη σημασία του, το διάταγμα αυτό δεν τηρήθηκε πλήρως.
Παρ' όλα αυτά, αυτό το πρώτο βήμα προς τονδημόσιο φωτισμό σηματοδότησε την αρχή μιας σειράς μέτρων που αποσκοπούσαν στη βελτίωση της ασφάλειας των κατοίκων της πόλης. Με μεταγενέστερες πρωτοβουλίες το 1524 και το 1526 επιχειρήθηκε να θεσπιστούν ακόμη αυστηρότεροι κανόνες για τον φωτισμό των δρόμων, ως απάντηση στις ταραχές που προκαλούσαν οι συμμορίες κλεφτών, γνωστές ως "κακά παιδιά", οι οποίες λυμαίνονταν τους περαστικούς και εκμεταλλεύονταν την κάλυψη του σκοταδιού για να διαπράξουν τις ατασθαλίες τους.
Η σημαντικότερη αλλαγή επήλθε πιθανώς το 1558, όταν το Επιμελητήριο του Συμβουλίου επέβαλε την τοποθέτηση ενός φωτισμένου φαλάγγου σε κάθε γωνία του δρόμου, από τις 10 το βράδυ έως τις 4 το πρωί. Αυτό ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στην ανάπτυξη του δημόσιου φωτισμού στο Παρίσι.
Ωστόσο, οι Παριζιάνοι δεν είδαν πραγματικά βελτίωση μέχρι τον 18ο αιώνα. Το 1744 εφευρέθηκε ο αντανακλαστικός φανός (λάμπα πετρελαίου και ασημένιος ανακλαστήρας), αλλά μόλις το 1766 επιλέχθηκε ο φανός του Monsieur Bourgeois de Chateaublanc για να εξοπλίσει τους δρόμους του Παρισιού. Εκείνη την εποχή, ελλείψει πεζοδρομίων, αναρτήθηκαν πάνω από τους δρόμους ή κρεμάστηκαν από βραχίονες ανά 50 μέτρα.
Στη συνέχεια, το 1881, πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι η πρώτη διεθνής έκθεση ηλεκτρισμού. Το γεγονός αυτό, που υποστηρίχθηκε από μηχανικούς και χρηματοδότες, έμελλε να έχει τεράστια επιτυχία.
Το 1900, στην Παγκόσμια Έκθεση, το Παρίσι έγινε η "Πόλη του Φωτός". Ήταν μια στρατηγική μάρκετινγκ, ένας τρόπος προώθησης και διάκρισης. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, το Παρίσι είχε φτάσει άλλες πόλεις όσον αφορά τον φωτισμό, όπως η Νέα Υόρκη, η οποία διέθετε ήδη ηλεκτρικό φωτισμό. Η πόλη έλαμπε από φως, μια υπενθύμιση ότι στο Παρίσι έγιναν οι πρώτες απόπειρες σύγχρονου ηλεκτρικού φωτισμού.
Σήμερα, είναι εύκολο να το απορρίψουμε αυτό ως μια μικρή τεχνολογική πρόοδο. Εκείνη την εποχή, ωστόσο, ήταν μια επανάσταση που όχι μόνο φώτισε τη ζωή των Παριζιάνων, αλλά αύξησε και την ασφάλειά τους και την ικανότητά τους να κάνουν τις καθημερινές τους δουλειές ακόμη και μετά το σούρουπο.
Η ιστορία των φαναριών του Παρισιού είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό ανέκδοτο- είναι μια μαρτυρία της σταδιακής εξέλιξης της κοινωνίας προς μια ασφαλέστερη και πιο οργανωμένη νυχτερινή ζωή. Η πρωτοβουλία αυτή μεταμόρφωσε τη ζωή των Παριζιάνων, διαμορφώνοντάς την με έναν τρόπο που σήμερα αναγνωρίζουμε ως τυπικά αστικό και σύγχρονο.
